Μπόσγουελ, Τζέιμς

(James Boswell, Εδιμβούργο 1740 – Λονδίνο 1795). Σκοτσέζος βιογράφος και συγγραφέας. Γιος δικαστή, σπούδασε νομικά στο Εδιμβούργο και στη Γλασκόβη, αλλά το όνειρό του ήταν να σταδιοδρομήσει στο Λονδίνο, να μπει στο Κοινοβούλιο, να ζει στο κέντρο του κόσμου των γραμμάτων, συναναστρεφόμενος τους «άρχοντες». Ο πατέρας του τον έστειλε στο Λονδίνο, όπου είχε μια μέτρια σταδιοδρομία δημόσιου υπάλληλου, γνώρισε όμως (το 1763) τον δόκτορα Τζόνσον: από τότε, χωρίς ωστόσο να εγκαταλείπει τις ερωτικές περιπέτειες και τις διασκεδάσεις ή τα ταξίδια και τη συναναστροφή με τους άλλους πνευματικούς ανθρώπους (υπήρξε φίλος του Χιουμ και του Έρσκιν), έγινε αφοσιωμένος οπαδός και βιογράφος του. Το αριστούργημά του είναι Η ζωή του Σάμουελ Τζόνσον (1791). Αλλά και τα ταξιδιωτικά του ημερολόγια δεν είχαν λιγότερη επιτυχία, καθώς και τα άλλα του ημερολόγια (π.χ. το πολύ πετυχημένο Λονδρέζικο ημερολόγιο (London Journal) που ανακαλύφθηκαν και δημοσιεύτηκαν σχετικά πρόσφατα. Για τον Μ. μπορεί να πει κανείς πως πριν από τον άνθρωπο, έχει γεννηθεί το πρόσωπο και το πρόσωπο είχε έμφυτη τη λατρεία: είτε πρόκειται για τον Τζόνσον είτε για τον εαυτό του, τον Τζέιμι, όπως τον έλεγαν οι φίλοι του. Ο Μ. είναι το τύπος του άξεστου επαρχιώτη, ιδανικό παράδειγμα των ηθών και εθίμων μιας εποχής· έχει την άπληστη, απλοϊκή περιέργεια που φτάνει μέχρι την αδεξιότητα, αλλά ταυτόχρονα διαθέτει τόση ζωτικότητα και τόσο δυναμισμό που γίνονται στοιχεία δημιουργικά: οι σελίδες του είναι πραγματικά γεμάτες ανθρώπους, πράγματα, χρώματα, ζωή.